Хэвлэх


2024-05-13 01:32:31http://mongoltoli.mn/

ҮНЭН

Жинхэнэ, бодит байдалд тохирох, худал ташаа биш: чин үнэн (маш шударга, огтхон ч худал биш), үнэн гол (үнэн зүрх, үнэн санаа, туйлын), үнэн зөв (буруу байхгүй, зөв зүйтэй) - Шарай голын цэрэг өвс адил олон боловч эс тоочин үл айх нь үнэн зөв билээ. Замлин Сэнчиний намтар оршив., үнэн зүрх (шударга сэтгэл), үнэн дүр (мөн чанар, уг чанар), үнэн сэтгэл (шударга сэтгэл), үнэн сэтгэлээсээ (сэтгэлийн угаас, чин сэтгэлээсээ), үнэн тодорхой (баттай тодорхой), үнэн цагаан (цагаан шударга) - Орон нутагтаа очиж үнэн цагаанаараа амьдарч амар сайхан жаргажээ. Монгол ардын шог хошин үлгэр., үнэн шударга (шулуун шударга) - Үнэн шударга нөхөртөө учир зүйгээ хэлээрэй. ААЗ., үнэн хэрэг дээрээ (үнэн чанартаа), үнэн чанартаа (яг үнэн байдал нь, бодит байдалд) - Оюун ухаанаа зарцуулсан нь тун их, үнэн хэрэг дээрээ нэгэнт ганцаардсан монголын төлөөлөгчид ямар ч арга ухаан гаргавч нэмэргүй байсан. Д.Намдаг. Цаг төрийн үймээн., үнэнээ хэлэх (байгаа байдлыг байгаагаар нь хэлэх) - Үнэн үг хэлсэн хүнд хүн өшөөтэй, үхэр унасан хүнд нохой өшөөтэй. ААЗ., үнэнээр дүрслэх (бодит байдлыг тэр чигт нь тусгах), үнэнээс зөвийг эрэх (асуудлыг маш оновчтой шийдвэрлэх), үнэний мөр олох (а. Үхэхийг хүндэтгэсэн үг; б. Бурхан тэнгэрт өршөөгдөн ивээгдэж бодь мөр олох) - Насанбатыг манай хийдэд очиж, орчлонгийн улаан тоосноос ангижран бясалгал хийвэл үнэний мөрийг олж болно гэдэг байжээ. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., үнэний мөрөөс гажих (үнэний ёсноос тэрслэх) - Олны багш болсон бид бүгд шавь олноо үнэний мөрөөс гажихад хүргүүлбэл яах вэ. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., бодит үнэн (байгалийн хуулиудын тухай туршлага практикаар нотлогдсон шинжлэх ухааны үндэслэл, байгаа үнэн), туйлын үнэн (юмыг гүйцэд лавтай мэдсэн мэдлэгийн үр дүнд гарах үнэн, худалгүй үнэн), харьцангуй үнэн (шинжлэх ухааны байнгын хөгжлийн явцад туйлын үнэнд улам улмаар ойртож байгаа мэдлэг), гашуун үнэн (илт хүлээн зөвшөөрөхөд хэцүү үнэн), үнэн худал [хоршоо] (бодит байдалд нийцсэн болон нийцээгүй байдал), Бас түүний үнэн худлыг мэдсүгэй хэмээн өөрийн төлгөд хянан нарийвчилж өдөр сарыг тогтоогоод Елүй чуцайд зарлиг болруун. В.Инжиннаши. Хөх судар., *үнэнд гүйцэгдэх (үйл явдлын эрхээр учир явдлыг яс махандаа тултал ойлгох) - Хоролмаа чиний удаа дараа сануулан сургасан алтнаас үнэтэй, сувдаас ховорхон ариун үнэн зөв шударга үгийг чинь ухварлан таньсангүй явсаар энэ өдөр үнэнд гүйцэгдэж бүрэн танив. М.Ядамсүрэн. Гурван хүүхэн., *үнэний газар хүрэх (үхэхийг цээрлэн хэлэх үг), *үнэн мөнийг нь олох (хэрэг явдлын учрыг нь олох), үнэнээр явбал үхэр тэргээр туулай гүйцнэ [зүйр цэцэн үг] (үнэн хүчтэй), үнэн мэргэд мэдэж хийх, өчүүхэн ухаантан дуурайж хийх [зүйр цэцэн үг] (ухаанаар нь хүнийг таньж болно), үнэн үг сүүн хариутай, худал үг сүхэн хариутай [зүйр цэцэн үг] (ямагт үнэнийг ярьж бай гэсэн санаа), үнэн үг шар тос [зүйр цэцэн үг] (үнэн гэдэг юунаас ч эрхэм гэсэн санаа), үнэнээс тус, үнээнээс тос [зүйр цэцэн үг] (үнэнээр явах, үнэн эрхэм гэсэн санаа).

--oOo--