1. Идэх юмны хэлээр сэрэгдэх чанар: гашуун амт (тааламжгүй, хатан амт), дэлгэрэнгүй...исгэлэн амт (эхүүн, хүчиллэг амт), шорвог амт (давслаг амт), амт үнэр [хоршоо] (ам болон хамарт хүртэх сэрэхүй, амтлах үнэрлэх сэрэхүй), амт чанар [хоршоо] (амт болон шим тэжээл);
2. Ууж идэхэд сайхан болгох чанар:
амт оруулах (амттай болгох),
амт үзэх (а. Хоол идээний амтыг үзэх, амсан турших;
дэлгэрэнгүй...б. [шилжсэн] Үйл явдалд биеэр оролцох, турших), амт шимт [хоршоо] (хоол идээний нүнжигтэй бөгөөд сайхан амттай чанар) - Амт шимт бүрдсэн ариун идээгээ барьжээ. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол;
3. Амт орох, идэх уух юм муудаж, эвгүй амттай болох:
амтаа алдах (а. Хоол идээ удаж хуучран, өөр амттай болох; б. [шилжсэн] Сонирхол,
дэлгэрэнгүй...дур бахыг урьдын адил төрүүлэхээ болих), амтанд орох (а. Тухайн хоол идээнд улам дуртай болох, байнга хэрэглэдэг болох; б. [шилжсэн] Үзэгдэл, үйлийн эрчинд улам татагдах, нээн татагдах, жолоогоо алдах);
4. [шилжсэн] Дур сонирхол:
ажлын амтанд орох (ажил хөдөлмөр хийх дур сонирхолтой болох) -
дэлгэрэнгүй...Би ажлын амтанд орж, амьдралд хөлөө олж яваа юм байна. С.Дашдооров. Говийн өндөр., номын амтанд орох (ном унших дур сонирхолтой болох), *алганы амт үзэх (буруу хэрэг үйлдсэний учир бага насны хүүхэд зодуулах, алгадуулах) - Юмхүү ч бас нойтон бургасны амт үзжээ. Б.Нямаа. Бид гурав., *алганы амт үзүүлэх (зодох, алгадах);
5. [шилжсэн] Хэрэг явдлын бусдад мэдрэгдэх, нөлөөлөх байдал:
эрх чөлөөний амт (эрх чөлөөтэй, дураараа байх мэдрэмж),
дэлгэрэнгүй...нулимсны амт (зовлон гуниг, бэрхшээлийн сэтгэлд нөлөөлөх байдал).
- гашуун амт - тааламжгүй, хатан амт
- исгэлэн амт - эхүүн, хүчиллэг амт
- шорвог амт - давслаг амт
- амт үнэр - ам болон хамарт хүртэх сэрэхүй, амтлах үнэрлэх сэрэхүй
- амт чанар - амт болон шим тэжээл
- амт шимт - хоол идээний нүнжигтэй бөгөөд сайхан амттай чанар
- амт оруулах - амттай болгох
- амтаа алдах - а. Хоол идээ удаж хуучран, өөр амттай болох; б. [шилжсэн] Сонирхол, дур бахыг урьдын адил төрүүлэхээ болих
- номын амтанд орох - ном унших дур сонирхолтой болох
- алганы амт үзэх - буруу хэрэг үйлдсэний учир бага насны хүүхэд зодуулах, алгадуулах
... үргэлжлүүлэн харах ...- алганы амт үзүүлэх - зодох, алгадах
- амт үзэх - а. Хоол идээний амтыг үзэх, амсан турших; б. [шилжсэн] Үйл явдалд биеэр оролцох, турших
- амтанд орох - а. Тухайн хоол идээнд улам дуртай болох, байнга хэрэглэдэг болох; б. [шилжсэн] Үзэгдэл, үйлийн эрчинд улам татагдах, нээн татагдах, жолоогоо алдах
- эрх чөлөөний амт - эрх чөлөөтэй, дураараа байх мэдрэмж
- нулимсны амт - зовлон гуниг, бэрхшээлийн сэтгэлд нөлөөлөх байдал
Ижил үг
