1. Дөрвөн хөлт амьтны хөлийн төгсгөлийн хэсэг, нарийн шилбэний яс, таахайн хамт: үхрийн шийр (үхрийн дэлгэрэнгүй...нарийн шилбэний яс, таахайн хамт), хонины шийр (хонины нарийн шилбэний яс, таахайн хамт), шийр цагаан (мал амьтны хөлөөрөө цагаан зүсэм) - За явъя даа гэж Цолмон хамар дороо дүнгэнэж шийр цагаан хүрнийхээ зуузайг хантайран мордохдоо зориг нэгэнт шийдсэн байв. З.Баттулга. Уяхан замбуутив., шийр цувдай [хоршоо] (төхөөрсөн малын шилбэний яс, таахайн хамт, мөн бог малын дотор мах), борви шийр [хоршоо] (мал амьтны тойгийн яс болон нарийн шилбэний яс), толгой шийр [хоршоо] (мал амьтны толгойн болон шилбэний яс, таахай) - Ядаж толгой шийртэй нь идэхгүй юм. Л.Түдэв. Уулын үер., *шийр барих (шийр хатаах) - Яагаа ч үгүй эцгийн шийр барьсан, ямар л хүн болох бол доо. С.Удвал. Их хувь заяа., *шийр заах (а. Яс заах, шөрмөс заах - Чамайг ингэтлээ шийр заалаа гээд танай танай улаантнууд мөн хайрлахгүй нь лав. Ч.Лувсанжав. Дамдины бага хүү: б. Зориг хатуужил гаргах: в. Яс сайтай, шөрмөстэй хүн - Хэдэн сайн морьдынхоо тавхайд хадаас шааж доголон болгон, түүнээс гар татаж, шийр зааж үлджээ. Ч.Лувсанжав. Дамдины бага хүү), *шийр хатаах (эцэг эхийнхээ ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх, эцэг эхийгээ дуурайх) - Миеэдорж маань анх удаа хадуурын ишээс барьж байгаа боловч, эцгийн шийр хатааж, Юмхүү бид хоёроос нэг ч их дутахгүй байв. Б.Нямаа. Бид гурав., *аавын шийрийг хатаах (аавынхаа ажил үйлсийг үргэлжлүүлэх), *бодоод бодоод бодын шийр дөрөв (ахиж дэвшихгүй, байрандаа л байх) - Бодоод бодоод бодын шийр дөрөв гэгчээр, хэн нэгэн хүнийг гомдоож өөртөө өс хонзон хадгалахад хүргээгүй санагдав. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө., *ишгэн шийр ч үгүй (юу ч үгүй, ядуу хоосон гэсэн санаа), *тэмээний шийр тэврэх (хөшүүн хойрго байх), *хоол болтол шийр зугаа (а. Өлссөн цагт бага юм идэж өл дарах; б. Гол ажлаас өмнө аар саар юм хийж цаг нөхцөөх гэсэн санаа) - “Хоол болтол шийр зугаа” гэж Григорий нэг шил дарс авч өгөөд хэлэв. Б.Өлзийсүрэн. Замын хүзүү:
2. Зарим юмны тусгай хөл:
бууны шийр (бууны суурь, хөл) -
дэлгэрэнгүй...Би ч морин дээрээс бай буудах нь бүү хэл шийртэй буугаар сууж байгаад буудаж чаддаггүй хүн шүү дээ. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., дурангийн шийр (дурангийн суурь, хөл), ханын шийр (ханын хөл), нохойн шийр [ургамал] (нэг зүйл ургамал), тарваган шийр [ургамал] (буурцагтан овгийн, гурвалсан нийлмэл навчтай, шар цэцэгтэй, олон наст өвс; эмд орно):
3. [доромж] Хүний хөл:
шийрээ цааш нь ав! [яриа] (хөлөө цааш нь ав!).
