Хэвлэх


2024-11-25 04:30:16http://mongoltoli.mn/

УДААН

1. Цаг үлэмж нөхцөөх нь, их цаг хэрэглэх нь: удаан ухаарах (удаж байж ухаарах), удаан суух (а. Олон цагаар суух; б. Нэг газар олон жил амьдрах) - Би энэ орой танхимын хэдэн цөгцийг аль болох удаанаар арчлаа. Ж.Дамдин. Үймээний жил., өнө удаан [хоршоо] (маш их удаан), удаандаа даамгай, түргэндээ түүхий [зүйр цэцэн үг] (юмыг түргэн түүхий битгий хий гэсэн санаа), удаан бодож уужим сэтгэх [зүйр цэцэн үг] (долоо хэмжиж нэг огтол, сайн бодож байж нямбай хийх гэсэн санаа), удаан явбал зам гардаг, удаан бодвол ухаан гардаг [зүйр цэцэн үг] (юмыг нарийн бодож, нягталж байж хийх гэсэн санаа);


2. Алгуур хөдлөх нь: удаан хөлтэй (хөдөлгөөн удаантай), удаан хүн (ажил үйлийг хийхдээ алгуур аажим хийдэг хүн), *удаан бөгстэй (ажилд удаан, хөдөлж ядсан), удаан назгай [хоршоо] (ажил төрөл хийхдээ шаламгай бус, хойрго), удаан самж [амьтан] (бие томхон, үс харавтар, юманд сониучхан, нэг зүйл самж);
3. Цаг хугацааны урт, сунгуу байдал: удаан хугацааны зээллэг (буцааж төлөх цаг хугацааны хувьд урт зээллэг), удаан хүлээх (маш их хүлээх), удаан хугацааны гэрээ (урт хугацаанд хэрэгжих гэрээ), удаан хугацаагаар хойш тавих (урт хугацаагаар хойш тавих), удаан эрэх (урт хугацаагаар эрэх), урт удаан [хоршоо] (цаг хугацааны хувьд сунгуу, урт байдал) - Эцэг хааныг миний хориглон зогсоож урт удаан улс төрөө хамгаалан сахиж тамир хүчээ тэжээн тэнхрүүлэв. В.Инжиннаши Хөх судар., урт хол [хоршоо] (а. Удаан; б. Хожим хойно) - Түүний таны нэгэн улсыг мөхөөлгүйгээр дагуулан аваачсугай хэмээснээр үзвээс гүн хүнд урт хол их бүтээмжтэй хүн, тэр хэрхэвч хөнгөнөөр эгэхгүй. В.Инжиннаши Хөх судар;
4. Олон: удаан жилийн нэмэгдэл (олон жилийн нэмэгдэл цалин), удаан хадгалах (олон сар, жилээр хадгалах), он удаан суух (олон жил, сараар суух).

--oOo--