Хэвлэх


2024-11-24 12:44:11http://mongoltoli.mn/

УГАЛЗ

1. Гоёмсог чимэг болгон хэрэглэх, эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ: угалз тавих (эргэлдсэн дугуй хээ гаргаж зурах, будах, оёх), угалз хатгах (гоёмсог дугуй хээ гарган оёх), угалзтай гутал (эргэлдсэн дугуй хээтэй гутал), угалзан хээ (эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ), бадар угалз (бадар цэцэгтэй төстэй нэгэн зүйл дугуй хээ), хажмал угалз (юмны зах этгээдийг барьж хийсэн нэгэн зүйл эргэлдсэн дугуй хээ), хүрээ угалз (юмны гадуур хөвөөгөөр хүрээлэн зурсан оёсон угалз), өлзий угалз [хоршоо] (ханан болон эргэлдсэн дугуй хэлбэртэй хээ), хээ угалз [хоршоо] (гоёмсог дугуй хэлбэртэй хээ) - Хээ угалз болсон зузаан олбогийн дээр лагхийн суужээ. Ч.Лувсанжав. Дамдины бага хүү., угалз хуар [хоршоо] (хээ угалзан чимэг) - Захгүй торгыг залуулж, угалз хуар ургуулж, урлаж суухыг харав гэнэ. Халх ардын тууль., угалз оёход өнгийн утас хэрэгтэй, ухаан зарахад элдвийн арвис хэрэгтэй [зүйр цэцэн үг] (ажил хэрэг хийхэд урьдчилсан бэлтгэл хэрэгтэй гэсэн санаа), угалзандаа ч бий, урлаачдаа ч бий [зүйр цэцэн үг] (гээндээ ч бий гоондоо ч бий, юманд нэгийг нь хэтэрхий буруутгах хэрэггүй гэсэн санаа);


2. Хамрын дугуйрсан хэсэг - Машид амьсгаадан монхор хамрынх нь угалз сарталзана. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал., угалзан туурай [ургамал] (нарийн урт улаан хүрэн үндэстэй, дөрвөн ирмэг бүхий шулуун хүрэн иштэй, том хөрөөн шүд хэлбэртэй дугариг навчтай, улаан ягаан цэцэгтэй олон наст өвслөг ургамал, үндэс нь эмд орно, үрээс нь тос гарган авна).

--oOo--