Хэвлэх


2024-11-24 01:25:18http://mongoltoli.mn/

УГААХ

1. Эд хэрэглэлийг нойтон юмаар болон усанд хийж цэвэрлэх: аяга шанага угаах (аяга шанагаа цэвэрлэх) - Юм угааж суусан Дулам авгай бодоон сууна. Л.Түдэв. Уулын үер., угаах цэвэрлэх [хоршоо] (цэвэр болгох, хиргүй болгох) - Угаах цэвэрлэх хамаг ажлыг хийнэ. С.Удвал. Та бид уулзана., угааснаа угаадастайгаа цацах [зүйр цэцэн үг] (юманд хайнга хандах), муу угаахаар сайн сэгсэр [зүйр цэцэн үг] (сайн угаа; муу хийхээр хийгээгүй байсан нь дээр гэх мэт санаа), угаавч уг нь хар, хэлэвч хэл нь хар [зүйр цэцэн үг] (а. Яагаад ч нэмэргүй, засаршгүй; б. Санаа муутын явдал нь хар гэх мэт санаа), угаав гэж хормойгоо норгох, идэв гэж энгэрээ тосдох [зүйр цэцэн үг] (хийж чадах юмгүй, бүтэлгүй, унхиагүй);


2. Ариутгах, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх: хонь угаах (таван хошуу малыг хачиг хувалз зэрэг шимэгч амьтад, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд тусгай бодис уусгасан шингэнд оруулах) - Дараа нь хонь угаах ажил гэж би нэг сар хэртэй давхилаа. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун;
3. Угаасан мэт гилгэр болгож орхих: байгаль дэлхий нүүрээ угаах (бороо орж байгаль дэлхий өнгө засах) - Бараан үүлсийг салхин хөөж, байгаль дэлхий нүүрээ угаав. Б.Жамд. Сэтгэлийн нууц., борооны усанд угаасан мэт (бороо орж угаасан мэт цэвэрхэн болсон байх);
4. [шилжсэн] Үрэн таран хийх, алга болгох, баллах - Бухлын оройг салхинд угаахгүйн тулд дээр нь нойтон өвс тавих хэрэгтэй. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., *амьтны хэл ам угаах (хүн амьтны амны зугаа болох), *нулимсаараа нүүрээ угаах (а. Маш их уйлах, б. Маш их зовох, зүдрэх), *хувь заяагаараа гараа угаах (өөрийнхөө амьдралыг баллах), *хөрөнгөөрөө гараа угаах (эд хөрөнгөө үрэн таран хийх) - Шадарлаж самуурч байгаад хэдэн малаар чинь гараа угаах гээ л биз. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа;
5. [шилжсэн] Ямар нэгэн зүйлд баярлан түүнийг тэмдэглэх: диплом угаах (диплом авсанд баярлаж тэмдэглэх);
6. [шилжсэн] Муу аргаар олсон мөнгөө өөр зүйлд хөрөнгө оруулалт хийж өөрийн болгох: *мөнгө угаах (бохир аргаар олсон мөнгөө өөр ажилд хөрөнгө оруулж өөрийн болгон арвижуулах).

--oOo--