Хэвлэх


2024-08-28 01:08:02http://mongoltoli.mn/

ТЭНИЙХ

1. Атирсан, үрчлээтсэн юм толигор болох;


2. Атийсан, бохирсон юм шулуун болох: гар тэнийх (гар дэлгэх), нүүр тэнийх (а. Нүүрийн арьс тэнэгэр болгох; б. [шилжсэн] Санаа зовоож байсан зүйл үгүй болох), хөл тэнийх (а. Нугалсан хөлөө шулуун болгох; б. [шилжсэн] Амрах), *борви тэнийх (өсөх) - Би эмэг эхийнхээ гар дээр борви тэнийсэн бөгөөд сургуулийн босго алхан алхталаа өврөөс нь гараагүй юм. Д.Цэдэв. Эмээ., *бой нь арилж борви нь тэнийх (том болох гэсэн санаа);
3. [шилжсэн] Сэтгэл санаа уужрах, тайвшрах: *сэтгэл тэнийх (сэтгэл тайвшрах, санаа зовох зүйлгүй болох) - Хүний санаа сэтгэл тэнийсэн тэр урин налгар өдөр хөгшид залуус бужигнан хөнгөн нимгэнээ өмсөн алхацгаана. Ж.Дамдин. Миний Монгол., *магнай тэнийх (баярлах, сэтгэл уужрах) - Болдын магнай тэнийж, олон хоньд нь нам гүм болоход түүнийг тосъё гэж яаран ташуурыг тулан босмогц ар талаас гэнэт буун дуу тас хийн дараагаар хоёр удаа дуугарав. Д.Нацагдорж. Үзэгдээгүй юм., *нуруу тэнийх (зовлон зүдүүрээс ангижрах, амрах), *хужирхай тэнийх (сэтгэл ханах) - Өвлийн урт шөнө уйдсан Сүрэн, Солонго хоёр Жаргалтай шагай шүүрч, хужирхай тэнийтэл тоглов. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., *чээж тэнийх (сэтгэлийн зовлон арилах) - Шар, хар, лам, гэргийтний аль сайчууд хандаа яавал сайн, яавал тусгүй гэдэг саналаа шууд хэлж, ардын чээж тэнийгээд, жаран жилийн жаргал эдэлнэ. Б.Ринчен. Үүрийн туяа.

--oOo--