Хэвлэх


2024-11-22 12:19:20http://mongoltoli.mn/

ТАТУУЛАХ

1. Юмыг үгтээлгэх, чангаалгах - Үнэндээ би удаан цэрвэж чадсангүй, тугалд гуд татуулан үхрийн баасан дээгүүр чирэгдэж, шалбааг шал цал хийтэл гишгэлэв. Б.Сосорбарам. Очсын хүрээлэн., жолоо татуулах (жолоог нь хумиулах) - Өвөг аавын морьд нь хүртэл үнэхээр жолоо татуулах тун дургүй. Д.Цэдэв. Айргийн амт;


2. Даруулж бэхлүүлэх, хүлүүлэх;
3. Олс, дээс зэргийг хэцлүүлэх, тэлж бэхлүүлэх;
4. Суваг, татаал малтуулах - Нэгэнт ажлын цаг дууссан учир дараагийн ээлж иртэл нэг нь үлдэж ус татуулах бусад нь ажлаасаа буух болов. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө;
5. Мах, ногоо зэргийг маш жижигхэн хэрчүүлэх, огтлуулах;
6. Дээл хувцсаа сэлбүүлэх, зарим хэсгийг нь шинэчлэн засуулах: дээлэнд өнгө татуулах (дээлэнд өнгө хийлгэх) - Ер нь чи нэг өдөр хонь хариул. Тэгээд Сүрмааг гэрт нь суулга. Сүрмаагаар дээлийн өнгө татуулаарай гэж хэлэв. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол;
7. Агаар хий, тамхи мэтийг соруулах - Тэр дайсан намайг тарчилган зовооё гэвэл тамхи татуулахгүй байхаас арай илүү шаналгаатай зовоох арга ямар ч байсан олж чадна. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун;
8. Татварлуулах, дайчлуулах, хувь ногдуулан тэсгэж авхуулах - Эрдэнэ вангийн тамгаар дамжуулж цөөн тооны цэрэг татуулж авлаа. Ж.Дамдин. Үймээний жил;
9. Сайн эсвэл муу явдалд оролцох, татагдах;
10. Аливаа юмыг сэтгэлд нь нийцүүлэх, хань хамсаа болгуулах: хань татуулах (хань хамсаа болгуулах), *чээжинд гэгээ татуулах (сэтгэл сэргээх, баярт мэдээ сонсгох, баярлуулах);
11. Их тоос шороо босгох: тоос татуулах (их салхи гарган тоос босгох) - Нэг мордвол ийм морьтой хүн тоос татуулаад л буучихна. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., утаа униар татуулах (их утаа униар гаргах) - Тэрүүхэн зүүн доор зүүн урагш харсан хавцал амын дагуу утаа униар татуулсан орон байшингууд барайн үзэгдэнэ. Д.Намдаг. Цаг төрийн үймээн., салхи татуулах (а. Унаа тэрэг зэргийн өндөр хурдтай явах; б. Ямар нэгэн зүйл хажуугаар их хурдтай өнгөрөх), *салхи татуулан өнгөрөх (ойшоох ч үгүй, үл тоосон байдалтай өнгөрөн гарах);
12. Шугамдуулах, зураас гаргуулах - Баасан ирснийхээ маргааш хүмүүсийг цуглуулж өвөлжөөг цэвэрлүүлээд өвөлжөөний эргэн тойрон чулуун гортиг татуулав. Л.Түдэв. Нүүдэл;
13. Эш баримт дурдуулах: жишээ татуулах (жишээ татан хэлүүлэх);
14. Хэрэг зарга гаргуулах;
15. Зураг авхуулах: зургаа татуулах (зургаа авахавхуулах6. Мод түлээ бэлтгүүлэх: мод татуулах (мод бэлтгүүлэх) - Заримдаа биднийг үхэр тэрэг хөтлүүлэн Ноён уул өөд мод татуулахаар явуулдаг боллоо. Ж.Дамдин. Үймээний жил; 17. Юм ширүүлэх, оёулах.

--oOo--