Хэвлэх


2024-07-24 05:20:41http://mongoltoli.mn/

СҮНС

1. Шашны ёсонд амьтныг амьдруулах зүйл, тийн мэдэл: амин сүнс (а. Оюун билгийн гол чанар; б. [шилжсэн] Хамгийн хайртай юм), сүнс дуудах (сүнс даллах), сүнс даллах (сүнс нь зайлж, өвчин тохиосон хүний сүнсийг авчирна гэж хурайлан дуудах буддын шашны болон бөө мөргөлийн зан үйл), сүнсийг авах (айлган цочоох, ихэд айлгах), сүнсийг зайлуулах (тийн мэдлээ билиг нь холдуулах), сүнсээ алдах (а. Ихэд айх; б. Ичгүүргүй аашлах), сүнс нь арилах ~ сүнс нь зайлах (ихэд айх) - Цэвэл хүүхэн аавынхаа хэлсэн үгэнд балмагдан зовж ухаан сүнс зайлчих шахлаа. Л.Түдэв. Нүүдэл., сүнс нь тонилох (үхэх), сүнс нь халих (а. Ихэд айх; б. Шилжсэн. Үхэх), сүнс сүлд [хоршоо] (хийморь, цог жавхаа) - Дайнд унасан эрийн сүнс сүлд нь өөрийн цэрэгт ивээлтэй... гэж эртний үлгэр туульд байдаг нь учиртай юм. Б.Ринчен. Гүнж., *сүнс зовмоор (ичгүүртэй, ичмээр), *сүнсээ үдэх (нас барах);


2. Аливаа хэрэг явдлын гол утга, оньс: амь сүнс [хоршоо] (а. Сүнс сүлд; б. [шилжсэн] Аливаа юмны гол чухал зүйл) - Барилгын амь сүнс болсон нарийн зуурмаг бэлдэгч тэр бор хүүхэн дахин дахин үзэгдэнэ. Л.Дашням. Бурхантын цэцэг.

--oOo--