Хэвлэх


2024-11-22 06:05:23http://mongoltoli.mn/

САРНИХ

1. Цугларч төвлөрөхгүй салж бутрах: гэрэл сарних (гэрэл зүг зүгт цацрах), бутрах сарних [хоршоо] (тархах, замхрах);


2. Тархаж одох - Ганц ч сум гарздалгүй амь золбин зугтаж, хүчээр цугларуулсан цэргүүд нь зүг зүгтээ сарнин одов. Б.Нямаа. Арандалынхан., адуу мал сарних (адуу мал тарж бутрах) - Адуу сарниж алдагдмагц хайж олохгүй бол сарнисан адууны явалт шуурхай байдаг. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., салах сарних [хоршоо] (а. Нэгдэж нийлсэн олон хүн, амьтны тарах - Ийм болохоор эд маань салж сарниад явчхалгүй, бөөнөөрөө байж байгаад аравдугаар ангиа төгсөцгөөе! гэж бодсон тал бий шүү. С.Лочин нар. Галтай залуу нас; б. Гэр бүл салах - Хар овоохой ч хамаагүй бариад салж сарнисан эхнэр хүүхдээ авчраад утаа уугиулж суумаар санагдав. С.Эрдэнэ. Малын хөлийн тоос), сарнин явах (тархан явж одох);
3. Үрэгдэж алга болох, замхрах - Шөнийн зүүд нар гараад ирүүт сарниж үгүй болох юм аа. З.Дорж. Эрдэнэ засгийн унага., утаа сарних (утаа замхрах) - Айлуудын тооноор шингэн хөх утаа үүлгүй тэнгэрт зам татуулан сарниж ажилчид уурхай руугаа яаран явцгаав. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө., тоос сарних (тоос замхран алга болох), мал хөрөнгө сарних (мал хөрөнгө үрэгдэх) - Ерөө орчим нутаглаж байсан айлуудын хамаг мал хөрөнгө нь сарнисан байв. Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын тухай дуртгалууд;
4. [шилжсэн] Санаа бодол тогтворгүй болох: сэтгэл сарних (сэтгэл санаа тогтворгүй болох) - Сэтгэл сарнивал ажил сарнина гэж мэд хөө гэлээ. Д.Маам. Тэмээний дууль., бодол сарних (а. Бодол замхрах; б. Санаа бодол үймрэх) - Содномцэрэнгийн бодол сарниж, жолооч руу үл ойлгох нүдээр харлаа. Ч.Чимид. Хавар намар.

--oOo--