Хэвлэх


2024-07-24 06:24:44http://mongoltoli.mn/

ОН

1. Аргын тооллын нэгдүгээр сарын нэгнээс арван хоёрдугаар сарын гучин нэгэн хүртэлх 365-366 хоногийн хугацаа, тухайн жил - Он онд идээшиж олон жилд дассан нутаг, одоогийн шинэ монголын улаан туг бүрхсэн орон. Д.Нацагдорж. Шинэ монгол; он гарах (хуучин он дуусаж, шинэ он эхлэх), он дуусах (тухайн жил улиран одох), онд орох (өвөл, хаврын хариг хатуу цагийг эсэн мэнд өнгөрөөх) - Хайлган намрын цагаар ингэж явбал яаж онд орох вэ. С.Дашдооров. Говийн өндөр., онд оруулах (малын гарзгүй урин дулаан цаг хүргэх), он түших (онд ороход ойртох), онд тарган оров уу? (малчдын мэнд солилцох үг), шинэ он (тухайн жил дуусаж дараагийн жил болох нь), өнгөрсөн он (өнгөрөн одсон жил) - Өнгөрсөн оны 6 сард түймэрт шатаж билээ. Д.Маам. Тэмээний дууль., энэ он (энэ жил), ирэх он (дараагийн жил), он тутам (жил бүр), он он удах (цаг хугацаа өнгөрөн одож, ихэд удах), он жил [хоршоо] (дэлхийн бөмбөрцөг нарыг бүтэн нэг тойрох хугацаа) - Голын Сараны он жил хэдий удаагүй боловч улс төрд таван мужийг дагуулсан зүтгэл гавьяа буй болой. В.Инжаннаши. Хөх судар., он сар [хоршоо] (тухайн жил болон хоногийн тоо, цаг хугацаа), он сар алдагдах (цаг хугацааг мэдэхээ болих), он цаг [хоршоо] (өвөл, хаврын хатуу цаг), он тутам утаа нэмж, утаанд оч нэмж, жил тутам жинс нэмж, жинсэнд гээл нэмэх [зүйр цэцэн үг] (албан тушаал ахихийг ерөөх);


2. Жилийг дэс дугаарлан тэмдэглэхэд хэрэглэх үг: бичигт он сар тавих (тухайн бичиг баримтыг хэзээ үйлдсэн болон авсан, өгсөн цаг хугацааг бичих), төрсөн он (эхээс мэндэлсэн жил), хэвлэсэн он (тухайн зүйлийг хэвлэн нийтэлсэн цаг хугацаа), оны хүснэгт (түүхт хэрэг явдлыг он дараалан тэмдэглэсэн хүснэгт), он дараалал (цаг хугацааны дэс дараа), он дарааллын бичиг (а. Түүхэн үйл явдлыг цаг хугацааны дэс дарааллаар бичсэн тэмдэглэл, дундад зууны түүхэн зохиолын үндсэн хэлбэр; б. Түүхэн үйл явдлыг он цагийн дарааллаар зохион бичсэн хүүрнэл зохиол, уран зохиолын нэг төрөл зүйл; в. Баримт сэлтийг товч мэдээлдэг сонин, сэтгүүл нийтлэлийн нэгэн төрөл), он тоолол (он жилийг тоолох ёс), он тооллын хуучин эхлэл (тэнгэрийн биеийн харагдах үед тулгуурлан урт удаан хугацааг тоолох тооллын тогтолцоо, Юлийн цаг тооны бичиг), он тооллын шинэ эхлэл (Григорийн цаг тооны бичиг), он цаг [хоршоо] (цаг хугацаа);
3. Сургуульд суралцагчдын суралцах жил хугацааг үндэслэж хуваасан ангилал: тавдугаар оны сурагч (таван жилийн сурагч).

--oOo--