Хэвлэх


2024-07-25 10:32:21http://mongoltoli.mn/

ЗҮҮХ

1. Нэг юмыг нөгөөд нь өлгөн дүүжлэх; уях, углах, хадах, зэргээр тогтоож торгоох: зангиа зүүх (хүзүүндээ зангиа уях), одон тэмдэг зүүх (а. Одон тэмдэг авах, одон тэмдгээр шагнуулах; б. Одон тэмдгээрээ гоёх) - Одон тэмдэг зүүх юмсан, тэгээд Хандын хажуугаар ханхалзтал алхаад гарах юмсан гэж санадаг болов. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., хонх зүүх (хонх уях) - Унага, ботго мөн бүдүүн адуу тэмээнд хонх зүүх зэргээр алдаж осолдох, үргэж цочихоос урьдчилан сэргийлэх аргуудыг манай малчид мал маллагаандаа өргөн хэрэглэдэг. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., өмсөх зүүх [хоршоо] (хувцаслах, чимэг зүүлтээр гоёх), *сүүл зүүх (а. Хэрэг явдлыг дуусгалгүй дутуу орхих; б. Хойноос нь салахгүй нэхэн дагах юмтай болох);


2. Салахгүй зуурах, чангаах: гараас зүүх (гараас барьж, тавихгүй чангаах);
3. Үнэн байдалд нийцэхгүй нэр алдар олох: багшийн нэр зүүх (багшийн ажлыг ор нэр төдий хийх), даргын нэр зүүх (даргалмаар аядах), муу нэр зүүх (муу нэртэй болох), сэтэр зүүх (а. Хоосон нэр зүүх - Сүүлд нь элдэв хэрэг түвэг гаргавал “таны л хөөцөлдөж авсан хүн” гэж надад сэтэр зүүлгэх болно. Д.Цэдэв. Айргийн амт; б. Бяцхан албан тушаалтай болох - Эхнэр маань "Одоо хүн бүхэн сэтэр зүүгээд байна. Чи яагаад сэтэр зүүхгүй байна" гээд намайг шүүмжлээд байх юм. О.Самбуудорж. Монгол хэлний этгээд үг хэллэгийн толь); хоч зүүх (хочлогдох), хийсэн нэр зүүх (үнэн хэрэгтээ хийж гүйцээгээгүй боловч өнгөн дээрээ юм хийсэн гэсэн үнэлэлт олж авах). 

--oOo--