Хэвлэх


2024-07-25 10:31:34http://mongoltoli.mn/

ЗОГСОХ

1. Хүн, амьтны хөл дээрээ босоо байх: босоо зогсох (эгц зогсох), номхон зогсох (хөдөлгөөнгүй цэх зогсох), тойрон зогсох (дугуйран хүрээлж зогсох) - Тойрон зогсох сүсэгтэн олон ам амандаа маань мэгзэм гүвтнэн батгана мэт дүнгэнэлдэнэ. “Цог” сэтгүүл., хөл дээрээ зогсох (а. Босоо зогсох; б. Хүнд өвчний дараа илаарьших, эдгэрэх; в. [шилжсэн] Бие дааж амьдрах);


2. Юмны хөдөлгөөн намжих, саарах, тогтнох, хөдлөхөө болих: зүрх зогсох (а. Зүрх ажиллахаа болих - Доржийн зүрхний цохилт зогсох шиг болж, нүд нь эрээлжлэн чичирнэ. С.Лочин. Сэтгэлийн өнгө; б. Үхэх), бороо зогсох (бороо онгойх), машин зогсох (машин хурдаа хасаж, цааш явахаа болих), салхи зогсох (салхи намдах), цас зогсох (цас орохоо болих);
3. Юм эвдрэх, хэмхрэх, машин зогсох (машины хөдлөх эд анги ажиллахаа байх, тэрэг эвдрэх) - Машин зогсох явдал их гарч байсан. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн;
4. Хүн, амьтан эцэж ядран туйлдсанаас цааш явж чадахгүй болох: унаа морь бахардаад яг зогсох (унаа морь бахардаад цааш яагаад ч явах аргагүй болох);
5. Ажил үйлийн нөхцөл бүрдээгүйгээс тасалдах, төгсөх: ажил зогсох (ажиллах аргагүй болох, ажил завсарлах) - Гадаадаас авах сэлбэг хугацаандаа ирээгүй учраас манай дамжлагын ажил зогсоход хүрсэн. “Хөдөлмөр” сонин., бичихээ зогсох (бичихээ болих);
6. Аливаа юманд туйлбартай байх - Янз бүрийн зөрчил тэмцэл дунд ган болд шиг зогсох хэрэгтэй шүү. П.Хорлоо. Багш.

--oOo--