Хэвлэх


2024-07-24 06:12:31http://mongoltoli.mn/

ГАН

1. Төмрийг нүүрстөрөгч болон бусад хольцтой хайлуулан гаргасан мөнгөлөг цайвар өнгөтэй хатуу төмөрлөг - Ган гэгч төмрийн охь, гал гэгч илчийн охь. ААЗ., ган татах (төмөрлөг эдлэлд ган суулгах), ган хайлах (ганг хайлмал байдалтай болгох), ган зам (төмөр зам) - Газар дээр ган зам хязгааргүй зурайна. М.Ширчинсүрэн. Өрнө зүгийг барин давхина., ган илд (гангаар хийсэн илд) - Тулалдах дайснаа чичрүүлэн сөгдөөдөг, хат нь гүйцсэн ган илд шиг эр дээ. Ж. Пүрэв. Аянга., ган сэлэм (хатан сэлэм) - Орос дарга толь мэт гялалзсан ган сэлмээ цахилгаан цахих адил түргэнээ хуйгаас сугалан далайв. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., зэвэрдэггүй ган (зэвэнд тэсвэртэй ган), ган болд [хоршоо] (ган төмөр) - Унтарч буй галын зүг Жамуха эргэхдээ ган болд илднийхээ бариулыг өөрийн эрхгүй атгав. Г. Жигжидсүрэн. Усан дээрх гал., ган төмөр [хоршоо] (маш сайн хатаасан төмөр) - Галбын дархан дархалсан ган төмөр болцуутай. Халх ардын тууль., ган төмөр зэврэвч хүндтэй, гавьяат хүн өтлөвч хүндтэй [зүйр цэцэн үг] (олонд сайн явсан хүн хэзээ ч нэр хүндээ алдахгүй гэсэн санаа), гангаа барсан хэт, газраа барсан хүн [зүйр цэцэн үг] (а. Нөхөр ханьгүй, танил талгүй хүн; б. Нэр нүүрээ бараад орох газаргүй болсон хүн; в. Ямар ч хэрэгцээгүй болсон зүйл);


2. [шилжсэн] Хатуу, бат, тэсвэртэй: ган зориг (хатан зориг) - Энэ өвгөн бол амьдралын түмэн бэрхийг туулсан ган зоригтны нэг байлаа. “Утга зохиол, урлаг” сонин.

--oOo--