Хэвлэх


2024-07-08 03:11:20http://mongoltoli.mn/

БУЦЛАХ

1. Шингэн бодис зохих хэмжээний халуунд ууршин оргилох: цай буцлах (цай буцлан оргилох) - Цай буцлахад Дулмаа жалавчин тогоотой халуун цай бариад майхны баганы хооронд зогссоноо чанга хашхирав. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., буцалсан ус хөлдвөл мөс, бодсон хүн гомдвол өс [зүйр цэцэн үг] (дотно хүн гомдвол энгийн хүнээс илүү хорсдог гэсэн санаа), болгоомжгүй эмчээс буцалсан ус дээр [зүйр цэцэн үг] (болгоомж сэрэмж хамгаас чухал гэсэн санаа);


2. Шингэн юманд юм чанаж болгох: мах буцлах (мах чанаж болгох), хоол буцлах (хоол чанаж болгох) - Том тогоонд мах буцлан зарим нь хутгаа билүүдэн суугаа үзэгдэнэ. Ж.Дамдин. Үймээний жил;
3. [шилжсэн] Сэтгэлийн хөдөлгөөн хурцдан ширүүсэх, догдлох: хор нь буцлах (хор шар нь хөдлөх; ихэд уурлах) - Үхсэн бол тэр хүний сэтгэл шуудрахгүй юу гэж өвгөн хор нь буцлахдаа хэлж орхив. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир;
4. [шилжсэн] Унтах, нойрсох: *ухархай буцлах (нойрсох).

--oOo--