Хэвлэх


2024-07-06 03:27:23http://mongoltoli.mn/

ЭРТ

1. Цаг хэмийн багцааны урдах хувь нь - Бөхийг өглөө маш эрт босгон барилдуулдаг. Ж.Дамдин. Монгол бөх., эрт орой [хоршоо] (а. Цаг хугацааны хувьд урьд болон хожуу; б. Хэзээ нэгэн цаг) - Эрт орой хэзээ боловч нарт хорвоог элээх, гэсэн сургаал ч байдаг. В.Шарма. Таван сургамж., эрт эдүгээ [хоршоо] (цаг хугацааны хувьд өмнө болон одоо) - Найманы бичиг тамгыг хамаарсан Тататунгааг улсаас цаг мөч үл салган эрт эдүгээ бичиг судрын улс бүрийн алдаж олсныг сонсож, алины оюун гүн гүехэн, алины тушаал алдаж олсны хянах нь маш гайхамшигтай хэмээмүй. В.Инжаннаши. Хөх судар., эрт босвол нэгийг үзэх, орой унтвал нэгийг дуулах [зүйр цэцэн үг] (эрт босож ажлаа амжуул бай гэсэн санаа), эрт ургасан жимс намрыг үзэхгүй, эрт задарсан хүүхэд журмыг мэдэхгүй [зүйр цэцэн үг] (хүүхдийг багаас нь сайн хүмүүжил, ёс дэглэмд сурга гэсэн санаа), эртний үгийг шинжил, эрдэмтний яриаг чагна [зүйр цэцэн үг] (эртний үгэнд сургаалтай зүйл олон байдаг, эрдэм номтой хүний ярианд санаа авах юм их бий гэсэн санаа);


2. Маш урьд, дээр үе: эрт төрмөлийн эрин (Кембрийн галаваас Пермийн галавыг дуустал 290 сая жил үргэлжилсэн геологийн он тоолол), эрт галав (эртний аварга гүрвэл амьдарч байсан үе) - Эрт галавын гайхамшигт аварга биетэн үлэг гүрвэлийн янз бүрийн яс, маш их арвин олдлоо. Ж.Дамдин. Миний монгол., эрт цаг (дээр үе) - Эрт цагийн галт уул ноён Богд уулыг үзэж, алдар цуут толь хадыг сонирхон Нэмэгт уулыг зүглэв. Ж.Дамдин. Миний монгол., эртний амьтны судлал (чулуужсан олдвор, амьтан, ургамлыг судлах ухаан), эртний судлагч (өнө эртний зүйлийг судлагч мэргэжилтэн), эртний судлал (эртний хүмүүсийн ахуй амьдрал, соёлыг тэдний үлдээсэн эд агуурсаар шинжлэн судлах ухаан), эртний уламжлал (үе үеэс дамжиж ирсэн юм) - Эртний уламжлалт бөхийн урлагийг хайрлан хямгадаж байсны нэг тодорхой зорилго бол бөхийн сорилго юм. Ж.Дамдин. Монгол бөх., эрт балар [хоршоо] (маш эрт) - Эрт балрын хүн ажил явдлаа урагштай сайхан болгоно гэж итгэн боддог байсан. Б.Ринчен. Заан залуудай., өнө эрт [хоршоо] (эрт дээр үе, маш эрт).

--oOo--