Хэвлэх


2024-11-06 03:20:22http://mongoltoli.mn/

ЭЗЭН

1. Ямар нэгэн юмыг бүрэн эрхтэйгээр эзэмших эрхийг эдэлсэн хүн - Эзэн минь! Эзэн минь болохоо байлаа. С.Дашдэндэв. Улаан наран., гэрийн эзэн (айл гэрийн тэргүүн, толгойлогч) - Гэрийн эзэн өвгөн, уг нь Ага нутгийн хүн. Б.Ринчен. Сандо амбан., үйлдвэрийн эзэн (төрөл бүрийн бүтээгдэхүүнийг хийж, борлуулдаг том салбарын удирдагч) - Сумангийн дарга нь гутлын том үйлдвэрийн эзэн байжээ. Г.Гофман. Хар генерал., газрын эзэн (феодалын байгуулал, хамжлага бүхий нийгмийн газар эзэмшигч хүн), богд эзэн (шашин төрийг хослон барьсан хүний гуншин) - Богд эзэн гэгээнээр томилж, заан сургаж, дагаж явуулах ажаамуу. Үүний тул хичээнгүйлэн айлтгав. Д.Сүхбаатарын үйл амьдралтай холбогдох баримт материалын эмхэтгэл., эзэн суух (а. Жинхэнэ эзэн хүний байдлаар хандах, эзэн нь болж бүхнийг мэдэх; б. Хүний юмыг өөрийн болгох; в. Хаан ширээнд суух) - Жинхэнэ эзэн сууж, их зүйлийг сурах шаардлагатай боллоо. Г.Дүйнхэржав. Арилшгүй мөр., эзэн хаан (хаант засагтай орны тэргүүн) - Би эзэн хааныхаа төлөө яваа хүн. С.Дашдэндэв. Улаан наран., эзэн эшгүй (а. Хариуцах тодорхой эзэнгүй, эзэн нь үл мэдэгдэх; б. Нотлох эш баримтгүй), *үхлийн эзэн (үхлийн шалтгаан, үхэлд хүргэсэн зүйл), *хоолны эзэн (а. Хүүхэн хэл; б. Ажил хөдөлмөр хийх чадваргүй; в. Залхуу, хойрго), *эзэн нь авах (хулгай авах), хэлсэн үгэндээ эзэн болж, идсэн хоолондоо сав болох [зүйр цэцэн үг] (хэлсэн хийсэндээ эзэн болж яв гэсэн санаа), эзний алба ээлжтэй, хааны алба халаатай [зүйр цэцэн үг] (төрийн алба ээлж, халаатай байдаг гэсэн санаа), эзэн муутын хороо хүйтэн, ээж муутын хоол хүйтэн [зүйр цэцэн үг] (залхуу хүний амьдрах орчин тохь тухгүй байдаг гэсэн санаа), эзэн дуудвал очих ёстой, эрлэг дуудвал мажийх ёстой [зүйр цэцэн үг] (төрсний эцэст үхэх нь үнэн гэсэн санаа), эзэн хичээвэл заяа хичээнэ [зүйр цэцэн үг] (хичээж чармайж явбал амжилтад хүрнэ гэсэн санаа).

--oOo--