Хэвлэх


2024-06-27 05:41:27http://mongoltoli.mn/

ШИНГЭН

1. Өтгөн гэдгийн эсрэг утга, өтгөн агшуун биш: шингэн бодис (өтгөн биш, урсамтгай бодис), шингэн саван (тусгай саванд савлагдсан ахуйн ариун цэврийн хэрэглээнд зориулагдсан шингэн хэлбэртэй саван) - Шингэн саванг заавал гадаадаас оруулж ирэх шаардлагагүй, дотооддоо үйлдвэрлэх бүрэн боломжтойг энэ төрлийн бизнес эрхлэгчид ярьдаг. “Сэрүүлэг” сонин., шингэн сүү (өтгөн биш сүү) - Шингэн сүүгээр ер нь яаж амттайхан ааруул хийдэг юм билээ. Д.Мягмар. Нийлэх замын уулзварт., шингэн түлш (шахмал биш түлш), шингэн цай (идээ багатай цай) - Нулимсаа нууж гэртээ ороход, эхнэр нь шингэн хар цайгаа чанаад, урт гэгч санаа алдан уудалж байв. Ч.Ойдов. “Их жанжин Сүхбаатар танаа”., шингэн шатахуун (шингэн түлш), хөнгөн шингэн [хоршоо] (а. Хурдан шаламгай - Уг нь ч хөнгөн шингэн л хүүхэд юмсан. Д.Мягмар. Нийлэх замын уулзварт; б. Ануухан, тэнхлүүн; в. Авсаархан, цомхон);


2. Олон биш цөөн, сийрэг: шингэн сахал (сийрэг сахал, өтгөн биш сахал) - Шингэн шар сахал нь нэлээд урган гандсан байдалтай харагдана. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа., шингэн үс (өтгөн биш тачир үс) - Нөхдийнхөө саналыг үргэлж сонсож дэмжин ажил болгодог заншилтай Батсүх дарга, нүднийхээ шилийг арчиж, шингэн буурал халимагаа илэн ширээ тогшиж сууна. С.Лочин нар. Галтай залуу нас., шингэн ой (өтгөн биш сийрэг ой), шингэн царай (цайвар царай) - Агуйн нямбатан шиг цонхийж цайсан шингэн царайт эр байв. З.Баттулга. Уяхан замбуутив., шингэн цус (өтгөн биш цус) - Тэгээд тэнэмэл суманд өртөж, шингэн улаан цусаа урсган алдалж унасан гэж далдын албин сүг эхийн чихнээ шивгэнэх мэт болжээ. Б.Нямаа. Арандалынхан., өтгөн шингэн [хоршоо] (а. Өтгөн болоод шингэн; б. [эерүүлсэн] Баас, шээс), шингэн мөр эерүүлсэн (шээс), *шингэн мөр үзэх (шээх), шингэн хаагдах [анагаах] (шээс хаагдах),
3. Дууны өнгө нарийн болоод тодорхой байдал: шингэн дуу (нарийн дуу) - Жаал охины шингэн хонгор дуу шөнийн тунгалаг агаарт удтал хангинасны дараа тэртээ алсад өлөн догшин араатны улих чимээ сонсогдов. Б.Нямаа. Арандалынхан., шингэн хоолой (нарийн цээл хоолой) - Түлхүүрээ хариулж чагнатал, эмэгтэй хүний уянгалаг шингэн хоолойгоор дуулах сонсогдоно. Ч.Алагсай. Алтайн зам.

--oOo--