Хэвлэх


2024-07-26 07:11:06http://mongoltoli.mn/

ХУТГАХ

1. Юмыг хооронд нь хольж нийлүүлэх, зуурах, хоршиж нийцүүлэх: сүүгээр хутгах (сүү хольж хорших) - Багшийн аяганд хоормог хийж хоёр дахин сүүгээр дүүргэн хутгав. Б.Чойндон. Галбын говьд., хоол хутгах (хоолыг халбагаар хольж нийлүүлэх, тойруулж эргүүлэх) - Борхүү ногоо махаа хутгаж байснаа, жаахан халбагадан Гүндэгмаад аяганд хийж өгчээ. Л.Дашням. Бурхантын цэцэг., холих хутгах [хоршоо] (а. Юмыг хооронд хольж нийлүүлэх; б. [шилжсэн] Хэрэг явдлыг будлиантуулах) - Ер нь учир нь олдохгүй янз бүрийн орос монгол үг хольж хутгаж, нэлээд хэлж өгөв. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., Хоормог аарцханыг хольж хутгаж уув. С.Дашдэндэв. Үүрийн цолмон., хутгах сүлэх [хоршоо] (а. Юмсыг өөр хооронд нь хольж найруулах; б. [шилжсэн] Хүмүүсийн эвийг эвдэх);


2. Нэг хөлөөрөө учраа бөхийнхөө хөлийг дотуур нь дэгээдэн мөр лүү нь түлхэж, ар тийш нь орхидог монгол бөхийн үндсэн мэх: хутган унагах (хутгах мэх хийн учраа бөхөө давах);
3. [шилжсэн] Зөв буруу, үнэн худлыг ялгахгүй андуурах, хольж үймүүлэх: будлиан хутгах (будлиан тарих, будлиан гаргах) - Лав гадаадын хүч хөрөнгөөр будлиан хутгаж байна. Б.Ринчен. Сандо амбан. үймүүлж хутгах (ажил хэргийг үймүүлж самууруулах); 5. [шилжсэн] Бусдыг хооронд төөрөлдүүлж, хов зөөх: хов хутгах (хов зөөх) - Хошуу өргөж хов хутгадгийн тул “цорвоон” нэртэй. З.Баттулга. Уяхан замбуутив; 6. [шилжсэн] Дотор муухай оргих: бөөлжис хутгах (бөөлжмөөр болох) - Миний дотор муухай олж, бөөлжис хутгаад гарч гүймээр санагдав. ”Цог” сэтгүүл.

--oOo--