Хэвлэх


2024-07-04 06:15:23http://mongoltoli.mn/

ХӨНДИЙ

1. Юмны цул биш, дүүрэн биш, дотроо ихээхэн хий зайтай, хоосон, ханхай: хөндий байшин (дотроо эд хогшил байхгүй хоосон байшин), хөндий гоймон (голоороо зайтай гоймон), хөндий юм (дотроо хий хоосон зайтай юм), хөндий ханхай гэр (дотроо тавилгагүй хоосон ханхай гэр), хөндий дархи (голдоо хоосон унанги том мод), амны хөндий (хүний шүд, хэл байх амны хэсэг), чээжний хөндий (чээжин бие дэх зай), орны хөндий (орны доогуурх хоосон зай) - Юутай явуулахаа өнөөдөртөө мэдэх байлгүй гээд босож орны хөндийгөөс аян жин, хот суурин авч явдаг Дамбын булигаар богцыг гаргав. Д.Батбаяр. Цахилж яваа гөрөөс., *хөндий чээж (юм мэдэхгүй мөртөө мэдэмхийрдэг зантай, бардам сагсуу) - Идэх хоол, маллах малгүй хоосон хөндий чээж мөртөө алт торго эдлэхийг хүсэх. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., *хөндийд нь хөө суух (санаа муутай болох), *хөндий суваргаа бүтээх (амиа тэжээх), хөндий хэвэлтэн [амьтан] (далайд амьдардаг шүр зэрэг сээргүйтний хүрээ);


2. [шилжсэн] Хүний бусадтай нийцтэй бус, зожигдуу зан авир: хөндий хүйтэн [хоршоо] (хүний дотно бус тааламжгүй авир) - Дэжид цочсон юм шиг огцом эргэж харан мөнөөх хөндий хүйтэн дуугаараа “эцгээр дутна уу гэхээс эдээр дутахгүй байлгүй” гэв. Д.Батбаяр. Цахилж яваа гөрөөс., хол хөндий [хоршоо] (а. Орон зайн хувьд ойр биш; б. Дотно биш);
3. [хэл шинжлэл] Чанга биш: хөндий эгшиг (эм эгшиг), хөндий үсэг (эм эгшиг).

--oOo--